Dorpskerk Boijl Boijlerweg 87 8392 NC Boijl |
Geschiedenis
Het huidige kerkgebouw, in ongeveer de bestaande vorm, is opgetrokken in 1641. De muurankers geven het jaar 1617 aan en zijn vermoedelijk afkomstig van een ander en ouder gebouw. Bij een kerkrenovatie in 1957 ontdekte men de zogenaamde kloostermoppen, waarop de muren van de oorspronkelijke kerk hebben gerust. Dit kleinere kerkgebouw zonder toren is waarschijnlijk gebouwd in de 13e eeuw. De zaalkerk met driezijdige koorsluiting en steunberen is volgens de jaartalankers in 1617 gebouwd ter vervanging van een oudere voorganger die gewijd was aan Sint Maarten (institutiebrief van 20 juni 1509). Het orgel is van een onbekende orgelbouwer. De kerk heeft geen toren. In de klokkenstoel op het kerkhof hangt een klok uit 1399 met als randschrift: Ende Lut bequame, Martines Klock is mijn name. In’t jaer van ons Heeren 1399. De kerk is een rijksmonument. Een zaalkerk is een rechthoekig kerkgebouw dat eenbeukig ofwel eenschepig is. Vaak werd een ronde nis, de apsis genaamd, aangebracht, waarin het altaar zich bevond. In de romano-gotiek was de altaarruimte meestal recht terwijl die in de gotiek veelhoekig is.
Een steunbeer of contrefort is een massieve plaatselijke verzwaring van het muurwerk om dit te versterken en de zijdelings druk of spatkrachten van de op de muur
rustende gewelven, luchtbogen of kappen op te vangen en naar de fundering af te voeren.
De klokkenstoel
De huidige vorm van de klokkenstoel dateert van 1600.
De klokkenstoel als losstaand bouwwerk dankt zijn ontstaan waarschijnlijk aan het feit dat bepaalde gebieden in Friesland te arm waren, of de gemeenschappen te klein, om een kerk te bouwen. Soms werd er een kerkje gebouwd zonder toren en werd de klok in een aparte klokkenstoel geplaatst.
In 1696 werd een geheel nieuwe klokkenstoel gebouwd. Na veel reparatie kwam er in 1809 een nieuw klokkenhuis. Het hout werd aangevoerd uit Oldeberkoop door Binne Wesfels en het klokkenhuis werd gebouwd door Roelof Elzinga uit de Blesse.
In 1888 werd er weer een nieuwe klokkenstoel gebouwd, ditmaal door Jan Nolles en zijn zoon Sije, beiden afkomstig uit Boijl.
In 1984 werd voor de laatste keer een nieuwe klokkenstoel geplaatst, en dat geschiedde door aannemersbedrijf Aaldert en Klaas Alten, ook Boijligers.
Regelmatig worden de nodige restauraties uitgevoerd.
Het Nationale Restauratiefonds ondersteunt het onderhoud van de klokkenstoel en de kerk.
De klok
De luidklok behoort tot de oudste van ons land, als tenminste wordt afgegaan op het randschrift: “Ende Lut bequame, Martines Klocke is mijn name. In ‘t jaar van ons Heeren 1399”.
Tijdens de oorlogsjaren werden veel klokken door de bezetter omgesmolten tot oorlogsmateriaal. De kerkklok van Boijl is toen op een geheimzinnige wijze verdwenen.
Niemand wist wat ermee was gebeurd. Na de bevrijding bleek dat de klok door de ondergrondse was weggehaald en verstopt bij Giethoorn in een landbouwschuur of in de moerassen.
Egbert de Boer, toen lid van de kerkenraad, heeft tussen de andere klokken die daar verstopt waren, de klok van Boijl gevonden. Er moest een nieuwe klepel komen maar de klok had de oorlog overleefd.
In 1999 hebben we nog het 600 jarig bestaan van de klok gevierd.
Het luiden van de klok gebeurt in deze tijd automatisch.
Elke dag om 9.00 , 12.00 en 18.00 uur, bij zondagse kerkdiensten en bij begrafenissen.